Kanatlı Hayvanlarda Görülen Hastalıklar

KANATLILARDA GÖRÜLEN HASTALIKLAR

Eğer kümes sahibi iseniz tavukların (kaz ördek, kafes kuşları v.s gibi kanatlıların) hastalıklarını çok iyi bilmeniz gerekir. Ancak her kafadan bir ses çıkmakta, herkes kafasına göre teşhis yapıp tedavi önermekteler. Biz otopsi iç bakıyı yapmadan, görmeden ilaç ve tedavi vermekde dahi zorlanmaktayız. Kanatlı hastalıkları teşhis ve tedavisi uzmanlık gerektirir. Ayrıca olur olmaz her şeyde antibiyotik önermek ve kullanmak ile toplum sağlğını tehlikeye atmaktalar.

TEMİZLİK+TİTİZLİK+AŞI

Bu üçü bu işe başlıyanların uyması gereken olmazsa olmazıdır. Çünkü her hastalık kayıpla, verim düşüklüğü ile kendisini gösterir. Bu yazımda kümes ve kafes hayvan sahiplerimizi bir miktar olsun bilinçlendirmek istiyorum.

Kanatlı hastalıklarını iki gurupta inceliyoruz:

1. MİKRO ORGANİZMALARDAN İLERİ GELEN BULAŞICI HASTALIKLAR:

Kendilerine uygun ortam buldukları an hızla ve kolayca yayılarak salgınlar meydana getirirler ve büyük ekonomik kayıplara neden olurlar.

Bunları 4 gurupta inceliyoruz.

1.BAKTERİYEL HASTALIKLAR:

Kanatlı Tifosu: Salmonella gurubunun yaptığı enfeksiyonlardır.

PULLORUM DİSEASE: Salmonella Pullorum etkenidir. Genede civcivlerde görülür. Yeşil ishal, ateş, kanatlarda düşme, tüylerde kabarma, suyu çok içme, ibiklerde solma, verim düşmesi, iştahsızlık ve ölüm.

FOWL TYPHOİT (Tavuk Tifosu): Salmonella Gallinarum etkenidir. Sarı, yeşil ishal, ibiklerde ve sakallarda  morarma, tüylerde kabarma, su çok içme, ateş ve ölüm.

PARATYPHOİD İNFECTİON (Para Tifo): Etkeni, Salmonella Typhimurium ve Salmonnella Derby'dir. Düşkünlük, topalık, titreme, ishal, iştahsızlık, vim düşmesi ve ölüm.

KOLİBACİLLOSİS (Koli Enfeksiyonları): Etkeni Esheria Colidir. Bacak eklemlerinde ödem, su çok içme, ibik ve sakallarda morarma, durgunluk, iştahsızlık, yeşil ishal.

FOW CHOLERA (Tavuk Kolerası): Etkeni Pastorella Multocida'dır. Burun akıntısı, denge bozukluğu, bacak eklemlerinde - ibiklerde - sakalarda ödem, titreme, verimde düşme, iştahsızlık

İNFECTİOUS CORYZA : Etkeni Heamophilus Paragallinarum'dur. Yüzde şişme, ishal, gözlerinde iltihap, öksürük, güç solunum,sakallarda ödem, zayıflama

CRD (Kronik Solunum Sistemi Enfeksiyonu): Etkeni M. Galisepticum'dur. Hırıltı, solunumda güçlük, buunda akıntı, verimde düşme, zayıflama ve ölüm.

MYYCOPLASMA SYNOVİAE Enfeksiyoz Sinovitis): Durgunluk, topallık, bacak ve kanat eklemlerinde ödem

STAPHYLOCOCCOSİS (Stafilokok Enfeksiyonları): Etkeni Staphylococus Aureus'dur. Durgunluk ve topallık görülür.

ARTRİTİS, SNOVİDİS, SPONDİLİTİS ŞEKLİ: Tendonlarda ve bacak eklemlerinde ateş, ödem ve yangı,

TABAN VE STERNUM SİNOVİTİSLERİ ŞEKLİ: Ayak tabanlarında yara ve ayak derilerinde gangren, kanat derilerinde gangren, sternumda apse,.

STRETTOCOCCOSİS (Strepokok Enfeksiyonları): Etkeni Streptococ Faecalis ve Streptococ Zooepidemicus'dur. Uyku hali, ibiklerde - sakallarda solgunluk, baş bölgesinde kan oturması, yeşil gaita, biçimsiz yumurta, ateş, anorexia, sarımsı ağız akıntısı.

LİSTERİOZİS: Etkeni Listeriosiz monocytogenes'dir. Düşkünlük, tortikollis, ishal

NECROTİC ENTERİTİS: Etkeni Colostidium Perfringens tip C'dir. Koyu ve kanlı gaita, halsizlik ve iştahsızlık.

ULCERATİVE ENTERİTİS: Etkeni Colostridium Colinum'dur. Halsizlik, ishal, tüylerde kabarma ve ölüm

2. VİRAL HASTALIKLAR:

NEWCASTLE  (Yalancı Veba): Etkeni Newcastle virüsüdür. Hızlı-hırıltılı-güç solunum, ibik - sakallarda morarma, yeşil ve kanlı ishal, kanat ve bacaklarda felç, verimde düşme

AVİAN İNFLUENZA (Veba): Etkeni İnfluenza A virüsüdür. Gözlerde-sakallarda-ibiklerde iltihap ve ödem, İbiklerde morarma, glottisde ödem, burunda akıntı, ishal, denge bozukluğu, verimde düşme, zayıflık, iştahsızlık

İNFECTİOUS BRONCHİTİS (Enfeksiyoz Bronşitis): Etkeni adı üzerindeki virüstür. Kabuksuz ya da pütürtülü yumurta, yumurta akı sulu, verimde düşme, burunda akıntı, gözlerde sulanma, yüzde şişme, durgunluk,

AVİAN ENCEPHALOMİYELİTİS EPİDEMİK TREMOR:  Etkeni Avian Encephalomyelitis'dir. Gözlerde katarakt, denge bozukluğu, baş titremesi, verimde düşme

İNFECTİOUS BURSAL DİSEASE ( Gumbaro IBD.): Etkeni infectious Bursal Diseas virüsüdür. Yeşil ishal, iştahsızlık, titreme, çok su içme, ateş, iştahsızlık, verimde düşme.

MALABSORPTİON SYNDROMU (Helikopter Hastalığı, Reovirus Enfeksiyonları): RNA virus enfeksiyonudur. Raşitizm, gagada renk açılımı ve kemikleşme, ishal, tüylerde ters dönme, tüylenmenin gecikmesi, ayaklarda renk açılımı ve kemikleşme, zayıflama, topallık, bacak eklemlerinde ödem

FOWL-POX (Çiçek ve Difteri): Etkeni Tavuklarda Borreliota Avium, Hindilerde Borreliota meleagridis, Güvercinlerde Borreliota Columbae'dir. Başta-gagada - göz etrafında - ibikte - sakalda - deride çiçek lezyonları, burunda tıkanma, gözlerde kapanma

MAREK'S DİSEASE (Marek): DNA virüs Enfeksiyonudur. Etkeni tavuk herpes virüsü THV, hindi herpes virüsü HHV'dir. İbiklerde ve sakallarda solgunluk, kanat ve bacaklarda felç, tortikollis, parmaklarda içeri bükülme, iriste gri renk, körlük, zayıflama, durgunluk, iştahsızlık

EGG DROP SYNDREMU: DNA virus enfeksiyonudur. Etkeni EDS-76 virüsüdür. Verimde düşme, yumurta kahverengi ise renk kaybı, kabuksuz ve pütürtülü  yumurta, yumurta akı sulu, iştahsızlık ve durgunluk

3. MANTAR ENFEKSİYONLARI:

ASPERGİLLOSİS: Etkeni Aspergillosis fumigatus'dur. Hırıltı, iştahsızlık, durgunluk, burunda akıntı, öksürük, tortikollis, gözlerde yangı ve akıntı, korneada ülser ve körlük

MONİLİASİS (Candida Albicans)

MYCOTOXİCOSİS (Aspergillus Fkavus ve Aspergillus Parasiticus tarafından salgılanan toksin)

4. PARAZİTER HASTALIKLAR:

COCCİDİOSİS: Etkeni aynı ismi taşıyan parazittir. Kloakanın etrafı dışkı ile kirli, kirli gaita, tüylerde kalite bozukluğu, ibik ve sakallarda solgunluk, bacak ve kanatlarda felç, zayıflama verim düşüklüğü ve ölüm

DERMANYSSUS GALLİNAE (Kırmızı akarlar) : Dış parazitler olup; anemi, verimde düşme ve ölüm

LİCES (Bitler): Dış parazit olup, kaşıntı, düşkünlük, verimde düşme, deride zedelenme ve ölüm.

KENELER: Dış parazit olup zaafityet, anemi, deride yaralar, seconder enfeksiyonlar, verimde düşme ve büyümede gerileme

PİRELER: Dış parazit olup, halsizlik, anemi, verimde düşme ve büyümede gerilik

ASKARİOSİS: İç paraziter enfeksiyonu olup etkeni Ascaridia Galli'dir. Tüylerde düzensizlik, büyümede durgunluk, aşırı derecede zayıflama, ishal, anemi, durgunluk, verimde düşme

HETERAKİAZİS (Heterakis Galinae): İç paraziter kıl kurdu enfeksiyonudur. Kahverengi ishal, aşırı derecede zayıflama, halsizlik, büyümefe durgunluk, verimde düşme

HİSTOMONİAZİS (Histomonas meleagridis): İç paraziter protozoor enfeksiyonudur. Kanatlarda ve başta düşme, tüylerde düzensizlik, yeşil ishal, halsizlik ve ölüm.

2. MİKROORGANİZMADAN İLERİ GELMEYEN VE BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR:

CANNİBALİSM (Kannibalizm, Tüy çekme ve Gagalama)

FATTY LİVER SYNDROME (Yağlı Karaciğer Sendromu)

GOUT (Gut)

KAFES YORGUNLUĞU

A, D, E, K, VİTAMİNİ NOKSANLIKLARI

B1, B2, B6, B12 VİTAMİNİ NOKSANLIKLARI

PANTOTENİK ASİT NOKSANLIĞI

FOLİK ASİT NOKSANLIĞI

MİNERALLERE BAĞLI BOZUKLUKLAR

3. ZEHİRLENMELER

BOTİUSMUS OTOİNTOKSİKASYON, SULFONAMİD ZEHİRLENMESİ, BAKIR SÜLFAT (Göz Taşı) ZEHİRLENMESİ, SODYUM BİKARBONAT  (Yemek Sodası) ZEHİRLENMESİ, CİVA BİLEŞİKLERİ, TUZ ZEHİRLENMESİ, KARBON MONOKSİT ZEHİRLENMESİ, FORMALDEHİD ZEHİRLENMESİ, KURŞUN ZEHİRLENMESİ, FOSFOR ZEHİRLENMESİ, ARSENİK VE ÇİNKO ZEHİRLENMESİ

4. KALITSAL HASTALIKLAR